Máy nén khí trục vít là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động
Giới thiệu chung về máy nén khí trục vít
Máy nén khí là thiết bị có chức năng tăng áp suất của chất khí bằng cách giảm thể tích của nó.
Trong số đó, máy nén khí trục vít là loại máy nén khí kiểu thể tích, hoạt động dựa trên cơ chế hai trục vít xoắn ngược chiều nhau. Cấu trúc này giúp thay đổi thể tích không khí để tạo ra áp lực khí nén.
Máy được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp. Chúng có thể là loại di động hoặc cố định, tùy theo nhu cầu vận hành.
Hiện nay, máy nén khí trục vít được chia thành hai dòng chính:
-
Máy nén khí trục vít ngâm dầu
-
Máy nén khí trục vít không dầu
Trong bài viết này, công ty Hoàng Tuấn Khôi sẽ giúp các bạn tìm hiểu chuyên sâu về cấu tạo và nguyên lý hoạt động của máy nén khí trục vít nói chung, áp dụng cho cả dòng ngâm dầu và không dầu.
Cấu tạo của máy nén khí trục vít
1. Động cơ và cụm đầu nén
Cụm đầu nén gồm motor, dây đai, bánh răng và trục vít. Máy có hai trục vít: một trục chính và một trục phụ, các rãnh răng ăn khớp với nhau. Số răng giữa hai trục thường lệch nhau từ 1–2 răng.
Motor điện và bộ coupling giúp chuyển đổi điện năng thành cơ năng. Phần lớn các máy nén khí trục vít sử dụng động cơ 3 pha, hoạt động ổn định và công suất cao.

2. Hệ thống van
Máy nén khí được trang bị nhiều loại van đảm bảo vận hành an toàn và ổn định, gồm:
-
Van hút: điều chỉnh lưu lượng khí nén đầu vào.
-
Van một chiều: giúp khí chỉ di chuyển theo một hướng.
-
Van chặn: ngăn dầu tràn sang motor khi máy không vận hành.
-
Van điện từ: đóng mở cổ hút.
-
Van áp suất tối thiểu: duy trì áp suất cần thiết trong bình dầu.
-
Van hằng nhiệt: điều tiết lượng dầu qua két làm mát.
-
Van an toàn: bảo vệ máy khi có sự cố điện hoặc áp suất cao bất thường.

Vị trí các van trong máy
3. Bộ phận dầu nhớt và lọc tách
-
Bình chứa dầu: lưu trữ dầu bôi trơn cho toàn bộ hệ thống.
-
Lọc tách dầu: loại bỏ dầu ra khỏi khí nén.
-
Đường ống hồi dầu: thu hồi lượng dầu còn sót lại sau quá trình tách.
-
Lọc dầu: ngăn cặn bẩn lẫn trong dầu trước khi quay lại trục vít.
-
Lọc sơ cấp: hạn chế bụi bẩn xâm nhập vào trong máy.
4. Hệ thống giải nhiệt và cảm biến
-
Bộ giải nhiệt: giảm nhiệt cho khí nén trước khi ra khỏi bình chứa.
-
Két giải nhiệt dầu: đặt cạnh bộ làm mát, giúp làm mát đồng thời dầu và khí nén.
-
Quạt làm mát: thổi không khí qua bộ làm mát dầu và khí.
-
Cảm biến nhiệt độ: đo nhiệt và cảnh báo khi máy quá nóng.
-
Cảm biến quá tải (rơle): bảo vệ máy khỏi sự cố điện.
-
Cảm biến áp suất: điều khiển máy hoạt động trong giới hạn an toàn.
Nguyên lý hoạt động
Máy hoạt động dựa trên nguyên lý ăn khớp giữa hai trục vít. Khi trục vít quay, thể tích buồng khí thay đổi tạo ra áp suất nén. Một trục dẫn động nhận năng lượng từ động cơ và truyền cho trục còn lại thông qua cặp bánh răng nghiêng.
Không khí được hút từ đầu trên của cặp trục vít, sau đó bị nén và đẩy sang đầu dưới. Khe hở giữa hai trục vít rất nhỏ, chỉ 0,1 – 0,4 mm, nên không xảy ra ma sát. Nhờ đó, máy hoạt động êm ái, bền bỉ và có tuổi thọ cao.
Ứng dụng
-
Cung cấp khí nén cho dây chuyền sản xuất trong các ngành công nghiệp nặng.
-
Cung cấp năng lượng cho máy móc thi công tại công trình xây dựng.
-
Cung cấp nguồn khí áp suất cao cho thiết bị như búa khoan, máy phun sơn,…
-
Sử dụng trong các hệ thống xử lý nước thải, cung cấp khí cho quá trình sục khí và vi sinh.
✅ Tóm lại máy nén khí trục vít là gì?
Máy nén khí trục vít là giải pháp nén khí hiệu quả, hoạt động ổn định, ít ma sát và có tuổi thọ cao. Nhờ khả năng vận hành êm, tiết kiệm năng lượng và cung cấp khí nén liên tục, đây là lựa chọn hàng đầu cho các nhà máy và cơ sở công nghiệp hiện nay. Xem thêm tại đây!
